نقد ادبی: هرمان هسه اندیشه آنلاین/آلمان/شماره هفدهم/فصل تابستان
Literary criticism: Heramnn Hesse
نقد ادبی
نگاهی به رمان «سیذارتا» نوشته هرمان هسه
هرمان هسه در رمانش با نام «سیذارتا» به شرح زندگی دو جوان برهمن پرداخته است. شخصیت اصلی رمان که سدهرتها نام دارد همراه با دوستش گوویندا پیش مرتاضان می‌رود و بعد از مدتی روانه دیدن بودا گوتاما می‌شود. سدهرتها برخلاف دوستش مرید بودا نمی‌شود و تعلیمات او را کافی نمی‌داند زیرا فکر می‌کند که دیگر به معلم نیازی ندارد. او از مرتاض بودن دست می‌کشد و به عشق جسمانی و پول جمع کردن رو می‌آورد.
س
سدهرتها با قمار کردن زندگی نامناسبی در پیش می‌گیرد و در حالی که صاحب فرزند شده از شریک زندگی‌اش جدا می‌شود و به قایقرانی در یک رودخانه می‌پردازد و اسرار رودخانه را از یک پیرمرد قایقران یاد می‌گیرد.
س
در پایان رمان شریک زندگی او می‌میرد و فرزندش از نزدش فرار می‌کند و دوست قدیمی‌اش گوویندا دوباره او را می‌بیند.س
هسه در این رمان نظرات فلسفی‌اش را درباره زندگی مرتاضان و مردم عادی آورده است. از نظر او جهان یکپارچه و دارای وحدت وجود است و می‌توان صداهای مختلف را از آب یک رودخانه شنید و اسرار زندگی را از آن یاد گرفت.
س
اگر چه موضوع رمان سیذارتا موضوعی سنتی است و فرهنگ سنتی در میان مرتاضان را شامل می‌شود اما این رمان نوشتاری سنتی نیست و به دلیل پرداختن نویسنده به رفتارها و حالات روحی شخصیت‌ها رمانی مدرن محسوب می‌شود.س
تفاوت افکار سدهرتها شخصیت اصلی رمان با دیگر مرتاضان در توجه او به زندگی مردم عادی وجذب شدن‌اش توسط آنها می‌باشد. شک‌گرایی او عامل اصلی در انتخاب راه زندگی اش است.س
نهیلیسم و رئالیسم دو دیدگاه مختلف هستند که می‌توان در این رمان آنها را بررسی کرد. پوچ‌گرایی سدهرتها و رسیدن او به ایده خودکشی وجه نهیلیستی رمان است اما واقع‌گرایی او در زندگی و توجه‌اش به بعد مادی زندگی وجه رئالیستی رمان را تشکیل می‌دهد.
س
هسه بر خلاف کافکا و دیگر نویسندگان نهیلیست پوچ‌گرایی را در رمان‌اش به عنوان وجه غالب برنگزیده و شخصیت اصلی در رمان او از نهیلیسم فرار می‌کند. نویسنده ناامید شدن آدمی را شرط لازم برای شروع زندگی جدید و امیدوارکننده برای او می‌داند. بنابراین نهیلیسم وجه غالب در رمان سیذارتا نیست.
س
تکرار حوادث از مهم‌ترین موارد مورد نظر نویسنده است. آنچه سدهرتها با پدرش می‌کند پسرش سر خودش می‌آورد و هر سه نسل با نارضایتی پدران و اصرار پسران از هم جدا می‌شوند.س
نثر رمان نثری ساده است و پیچیدگی روایی در آن دیده نمی‌شود.
س
نویسنده در نوشتن این رمان محتواگرایی را مورد توجه خود قرار داده و از پرداختن به فرم و ساختار روایی خاص دوری کرده است.س
زبان نمود اصلی در نحوه زندگی آدم هاست. با این وجود می‌بینیم که نویسنده زبانی متفاوت را برای مرتاضان در نظر نگرفته و متفاوت کردن شخصیت ها از نظر نوع زبان‌های به کار رفته مورد نظر او نبوده است.س
رمان دارای پایان‌بندی مناسبی است و نویسنده با رساندن شخصیت اصلی رمان به ناکامی‌ها و امیدهای دوباره رمان را به پایان رسانده است.س
مقاله ای ارسالی از خانم دکتر ترانه جوانبخت
محقق ارشد و مدرس در دانشگاه مونترال، پلی‌تکنیک مونترال
دانشگاه کبک در مونترال و مدرسه عالی فناوری
محقق دانشگاه (در رشته‌های فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، فناوری نانو ، مهندسی پزشکی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی کامپیوتر و علوم شناختی)، نظریه‌پرداز فلسفه (در شاخه‌های متافیزیک، منطق، معرفت‌شناسی، فلسفه تحلیلی، فلسفه اخلاق، فلسفه سیاسی، فلسفه ذهن، فلسفه زبان، زیبایی‌شناسی)، نویسنده کتاب‌های دانشگاهی، نقاش، مجسمه‌ساز، آهنگ‌ساز، رمان‌نویس، داستان‌‌کوتاه‌نویس، نمایش نامه نویس، فیلم‌نامه‌نویس، شاعر، مترجم، منتقد ادبی، عکاس، داور همتراز، فعال حقوق بشر و جنبش زنان، رئیس و موسس انجمن جهانی زنان. س
kähid fi vlhk sdchvjh_k,aji ivlhk isi :کد آرشیو فصلنامه
:منبع
سیذارتا- هرمان هسه- ترجمه امیر فریدون گرگانی- انتشارات فردوس- ۱۳۸۱- تهران.س
مقاله های موسیقی
قطعات موسیقی تنبور- قسمت اول-
مقاله های سیرکمال
زندگی های متوالی-قسمت اول-
تناسخ یا سیر صعودی-قسمت اول-
و مطالبی دیگر
برای مطالعه این مقالات اینجا کلیک
کنید
مقاله های جهان هستی
دوالیسم-قسمت اول -
مقاله های متافیزیک
سه پیشگوئی -
چند پیشگوئی دیگر -
خطرات لژ سیاه -
روح-علم یا خرافات -
مقاله های علمی
IPv6 -
حیات در خورشید -
حیات در فضا -
فیزیک ذرات و مکانیک کوانتم-قسمت اول -
آیا می دانستید؟ -
مقاله های هنری
مودلیانی -
فرشهای موزه ای -
نقاشی رئالیسم -
رقصهای فولکلوریک ایران -
..................مقاله های پر خواننده.......................
حجاب اجباری، یک مورد فقهی یا قرآنی؟
پیرامون مسئله حجاب اسلامی، حدود آن و اجباری و یا آزاد بودن انتخاب آن، بحثهای زیادی در حداقل چهار دهه پیش در جریان بوده است. عده ای این مطلب را تنها مخصوص زنان پیامبر و متعلق به صدر اسلام می دانند و عده ای آن را برای زنان مسلمان یک دستور الهی تلقی می کنند که خروج از آن ممکن نیست.س
در گشت و گذاری در قرآن برای یافتن ریشه و اساس امر حجاب که به نوعی جزو ارکان اصلی اسلام تلقی می شود، به دو آیه از دو سوره مختلف برمی خوریم. در این ارتباط در آیه ۵۹ از سوره احزاب چنین آمده است:س
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لازْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنى أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً؛[احزاب/۵۹]س
در مورد آیه فوق ، ترجمه ای که در اکثر پایگاه های اطلاعاتی قرآنی آمده کمابیش چنین است:س
س"اى پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلبابها خود را بر خویش فروافكنند، این كار براى اینكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است (و اگر تا كنون خطا و كوتاهى از آنها سر زده توبه كنند) خداوند همواره آمرزنده رحیم است." س
روح، علم یا خرافه؟
آزمایش توکیو
در نیمه سال ۲۰۱۰ میلادی محققین ژاپنی دست به آزمایشی زدند که نتایج جالب توجه و حیرت انگیزی در پی داشت. این افراد نقشه ایستگاه های قطار شهری توکیو و حومه را تهیه نموده و بر روی هر ایستگاه بر روی کاغذ، یک قطعه کورن فلکس قرار دادند. در ادامه کار این افراد فقط قطعه کورن فلکسی که بر روی نام شهر توکیو قرار گرفته بود را با قارچ و یا کپک مخاطی آغشته نمودند. این صفحه کاغذی که نقشه ایستگاه های ترن و بر روی آنها قطعات کورن فلکس قرار داشت بوسیله دوربینهای فیلمبرداری قوی تحت نظر قرار گرفته شد و همه آنچه رخ داد فیلمبرداری شد. در انتها، نتیجه کار حیرت آور بود زیرا قارچ مخاطی، بدنبال یافتن غدا، خود را بر روی صفحه کاغذ، درست در جهت و بسوی قطعات کورن فلکس گسترش داده بود و با کمی پیشرفت به سوی جهاتی دیگر که به کورن فلکس ختم نمی شد، بزودی مسیر را اصلاح کرده به طرف اصلی یعنی جاییکه غذا قرار داشت تغییر جهت داده بود. س
س
شخصیتهای تاثیرگذار
1974- 1895 استاد نورعلی الهی
قسمت دوم
بخشی از دستاوردهای استاد الهی
حداقل در این تمدن حاضر، آنچه تاکنون در باره جهان هستی و انسان و هدف از آفرینش ارائه شده است در بهترین حالت به پازلی شبیه است که قطعات زیادی از آن مفقود شده است و این امر طرح اصلی را چنان مخدوش کرده است که تشخص آن برای جویندگان حقیقت غیر ممکن است. در این راستا، استاد الهی این قطعات گمشده را یافت و برجای اصلی خود نشاند، طرح را بازبینی نمود، خرافات را از حقایق جدا کرد و طرح اصلی و بی پیرایه و عاری از خرافه را ارائه داد. س
باید در نظر داشت این مهم، امریست که در گرو چند عامل تعیین کننده می باشد. س
-اول آنکه شخصی که قادر به ایجاد چنین تغییراتی باشد، باید از تقرب چشمگیری به مبدا خلقت برخوردار باشد.س-
-دوم آنکه قادر و مجاز باشد در بعد معنوی به تحقیقات بپردازد، مشاهدات خود را درک کند و بتواند آنها را در قالبی قابل فهم برای انسان، ارائه دهد.س-
س
شخصیتهای تاثیرگذار
1974- 1895 استاد نورعلی الهی
قسمت اول
استاد نورعلی الهی در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۲۷۴ شمسی، مطابق با ۱۱ سپتامبر ۱۸۹۵ میلادی در یک خانواده باستانی معنوی شناخته شده، در قریه کوچکی به نام جیحون آباد در بخش دینور شهرستان صحنه واقع در استان کرمانشاه دنیا آمد. پدر استاد الهی، از بزرگان و از اقطاب و ملاکین گروه عرفانی اهل حق بود. در چنین فضایی استاد در خردسالی با مبانی معنویت و مخصوصن موسیقی عرفانی آشنا شد و در همان اوان کودکی به یکی از چیره دست ترین تنبورنوازان مبدل گشت. در همان سالها و دوران بعد، وی به یادگیری و نواختن سازهای دیگر ، از جمله تار ، سه تار ، ویلون ، دف و نی نیز مبادرت ورزید. س
استاد در دستگاه قضایی ایران به شغل قضاوت در دادگستری اشتغال داشت. وی در تمام عمر خود، از جمله به مطالعه در امور ادیان و مذاهب و عرفان برخاسته از این ادیان مشغول بود. این امر همراه با کشفیات معنوی وی در اثر ریاضات ممتد که بخشی از آن زیر نظر استاد و پدرش به انجام رسیده بود، مایه کار بزرگی شد که او در زمانهای بعد آن را جوهرکشی ادیان نامید. س
